100 jaar Smilde

Graag mag ik kijken naar de lijst van de voorgangers van de gemeente (en ook mijn voorgangers) die hangt in de hal van de Gertrudiskerk in Achlum. Het is een indrukwekkende lijst die al begint in 1578 met Jobius Petri. Waar ik dan ook naar kijk is of er namen tussen staan die mij iets zeggen. Mensen die iets betekend hebben in de kerkgeschiedenis of in de theologie. "Is B. Smilde Bernard Smilde?", vroeg ik. Dat was inderdaad zo. Hij was predikant van de Gereformeerde kerk van 1949-1953.

 

Bernard Smilde is geboren op 23 januari 1922 en dat is dus bij het verschijnen van deze Twaklank 100 jaar geleden, toch een reden om eens stil te staan bij deze markante figuur die in Achlum zijn eerste standplaats had.

 

Bernard Smilde was om 2 redenen heel belangrijk. Hij was een voorvechter van het Fries. Hij werd in 1967 door het NBG benoemd tot redactiesecretaris van de Nije Fryske Bibeloersetting, waarvoor hij zelf ook delen heeft vertaald. Achter in de Friese Bijbel staan in de List Fan Meiwurkers achter zijn naam alle profetenboeken (m.u.v. Daniël, die op de keper beschouwd daar ook niet bij hoort), Numeri en de beide Kronieken. Dat maakt duidelijk dat Smilde van deze vertaling een hele centrale figuur is geweest. De andere medewerkers aan deze vertaling noemden hem de vriendelijke slavendrijver. 

 

Hij heeft heel erg veel liederen in het Fries vertaald. In het Lieteboek foar de Tsjerken staan 237 vertalingen en berijmingen van zijn hand. In het de nieuwste Lieteboek, Sjonge en bidde thús en yn tsjerke staan 186 teksten  van zijn hand.  Dit soort aantallen laten zien dat zijn betekenis voor het Friese kerklied echt heel erg groot is.  

 

Maar niet alleen voor de teksten. Smilde schreef ook nog eens melodieën voor verschillende gezangen. Eén van zijn melodieën die ik wel eens heb laten zingen (omdat hij zo mooi is) is gezang 155 in het nieuwe liedboek: Het lied van Jona. Ik heb het ook nog eens nagekeken in het Friese Lieteboek en inderdaad, hij is daar 1 van de 2 vertalers van dat lied. 

 

Smilde heeft nog veel meer muziek geschreven. Veel te veel om op op te noemen. 

 

In Achlum heeft hij maar 4 jaar gestaan. Dat is kort, maar die jaren hier hebben zijn leven toch diep beïnvloed. Hij is hier namelijk getrouwd met de Achlumse Janke Bosch.  "Hy hat sels in ôfgryslike soad wurk ferset, mar sûnder syn frou Janke hie er sa fier nea net kommen. Letterlik al net. Meastentiids ried sy him nei de tsjerketsjinsten ta." Smilde had namelijk geen rijbewijs.

 

Maar ook wij kunnen  wat meenemen van Smilde. Op zijn rouwkaart stond: "Mei hert en  siel hat hy de lofsang geande hâlden" onder verwijzing naar de Friese vertaling van psalm 17b. Ook onze taak is het om de lofzang voor God gaande te houden. En dat geldt ook voor de Coronatijd. Daarom zijn de online uitzendingen ook belangrijk omdat ze ons erbij helpen onze roeping te volgen, net zoals Smilde dat gedaan heeft.

 

ds. Marco Roepers